Niedokrwienie okrężnicy - wytyczne ACG (2015): Różnice pomiędzy wersjami
Nie podano opisu zmian |
Nie podano opisu zmian |
||
Linia 6: | Linia 6: | ||
== Epidemiologia == | == Epidemiologia == | ||
Zapadalność na CI w Stanach Zjednoczonych wynosi ok. 17,7/100.000; CI jest przyczyną 9-24% hospitalizacji z powodu krwawienia z dolnego odcinka przewodu pokarmowego. Zapadalność wśród kobiet jest ok. 2-3 razy większa niż wśród mężczyzn. Śmiertelność wynosi ok. 4-10%. | Zapadalność na CI w Stanach Zjednoczonych wynosi ok. 17,7/100.000; CI jest przyczyną 9-24% hospitalizacji z powodu krwawienia z dolnego odcinka przewodu pokarmowego. Zapadalność wśród kobiet jest ok. 2-3 razy większa niż wśród mężczyzn. Śmiertelność wynosi ok. 4-10%. | ||
Izolowane prawostronne niedokrwienie okrężnicy (''Isolated Right-sided Colonic Ischemia''; IRCI) wiąże się z wyższą śmiertelnością. Większość przypadków ma przebieg łagodny; ciężka postać zgorzelinowa występuje u około 10% pacjentów, a postać piorunująca z zajęciem całej okrężnicy u ok. 2,5%. | |||
== Patofizjologia == | == Patofizjologia == | ||
Linia 24: | Linia 25: | ||
*Trombofilia | *Trombofilia | ||
*Zabiegi chirurgiczne wiążące się ze spadkiem przepływu w tętnicy krezkowej dolnej | *Zabiegi chirurgiczne wiążące się ze spadkiem przepływu w tętnicy krezkowej dolnej | ||
*Leki powodujące zaparcie, immunomodulatory, narkotyki | *Leki powodujące zaparcie, immunomodulatory (inhibitory TNF-α, interferon β), narkotyki (amfetamina, kokaina) | ||
*Przewlekłe choroby nerek i POChP wiążą się ze zwiększonym ryzykiem zgonu pacjentów z CI. | *Przewlekłe choroby nerek i POChP wiążą się ze zwiększonym ryzykiem zgonu pacjentów z CI. | ||
U młodych pacjentów oraz w przypadku nawracającego CI należy wykonać diagnostykę w kierunku trombofilii. W przypadku podejrzenia zatoru wskazana może być konsultacja kardiologiczna. | U młodych pacjentów oraz w przypadku nawracającego CI należy wykonać diagnostykę w kierunku trombofilii. W przypadku podejrzenia zatoru wskazana może być konsultacja kardiologiczna. | ||
== Obraz kliniczny == | |||
=== Objawy === | |||
*Nagły ból brzucha o charakterze skurczu, umiarkowanie nasilony, zwykle w lewym dolnym kwadrancie brzucha | |||
*Nagłe parcie na stolec | |||
*Krwiste wypróżnienie bądź biegunka z domieszką krwi w stolcu ciągu 24 godzin od początku objawów | |||
Powyższe trzy objawy występują w podanej sekwencji u ponad połowy pacjentów. | |||
*Rzadziej występujące objawy, to nudności i wymioty, biegunka bez domieszki krwi, zawroty głowy, omdlenie | |||
*Tylko u 25-46% pacjentów z IRCI występuje krwawienie z odbytu. Dlatego rozpoznanie to powinno być brane pod uwagę u pacjentów z nagłym, silnym bólem brzucha bez krwawienia z odbytu ani biegunki, z czynnikami ryzyka CI, takimi jak dializy, posocznica, wstrząs i hipotensja | |||
*Objawy ustępują zwykle po 2-3 dniach, a jelito goi się w ciągu 1-2 tygodni; w ciężkich przypadkach gojenie może zająć do 6 miesięcy, ale pacjent pozostaje przez ten czas bezobjawowy | |||
=== Histopatologia === | |||
Zmiany zależne są od czasu trwania niedokrwienia i stopnia jego ciężkości. | |||
*Wybroczyny w błonie śluzowej i podśluzowej | |||
*Obrzęk błony śluzowej i podśluzowej | |||
*Częściowa martwica i owrzodzenia błony śluzowej | |||
*Makrofagi obładowane żelazem | |||
*W cięższych przypadkach włóknienie w obrębie błony podśluzowej i błony rzekome | |||
*W ciężkich przypadkach bliznowacenie błony mięśniowej z wytworzeniem zwężenia (najczęściej bezobjawowego) | |||
=== Powikłania === | |||
*Pełnościenna martwica prowadząca do perforacji | |||
*Zwężenie jelita | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == |
Wersja z 13:17, 20 wrz 2015
Niedokrwienie okrężnicy - wytyczne American College of Gastroenterology (2015).
Niedokrwienie okrężnicy (CI, colonic ischemia) jest stanem, w którym dopływ krwi do tego narządu obniża się do poziomu nie wystarczającego do podtrzymania metabolizmu komórkowego.
Epidemiologia
Zapadalność na CI w Stanach Zjednoczonych wynosi ok. 17,7/100.000; CI jest przyczyną 9-24% hospitalizacji z powodu krwawienia z dolnego odcinka przewodu pokarmowego. Zapadalność wśród kobiet jest ok. 2-3 razy większa niż wśród mężczyzn. Śmiertelność wynosi ok. 4-10%. Izolowane prawostronne niedokrwienie okrężnicy (Isolated Right-sided Colonic Ischemia; IRCI) wiąże się z wyższą śmiertelnością. Większość przypadków ma przebieg łagodny; ciężka postać zgorzelinowa występuje u około 10% pacjentów, a postać piorunująca z zajęciem całej okrężnicy u ok. 2,5%.
Patofizjologia
Jelito grube jest szczególnie podatne ze względu na względnie niski przepływ krwi, unikatowy dla tego narządu fizjologiczny spadek przepływu w okresach wzmożonej aktywności oraz jego podatność na stymulację autonomiczną. Uraz jelita grubego jest wynikiem zarówno hipoperfuzji jak i reperfuzji
Typ I
- Lokalne zaburzenia przepływu krwi przez drobne naczynia krezkowe, na ogół nie wiążące się z ich zwężeniam bądź zamknięciem
- Najczęściej przyczyna pozostaje nieustalona
Typ II
- Systemowe zaburzenia krążenia krwi prowadzące do uogólnionej hipoperfuzji tkanek
- Przyczyna jest zwykle znana (spadek ciśnienia tętniczego, spadek rzutu serca, zabiegi na aorcie)
Czynniki ryzyka
- Choroby układu sercowo-naczyniowego
- Cukrzyca
- Zespół jelita drażliwego i zaparcie
- Trombofilia
- Zabiegi chirurgiczne wiążące się ze spadkiem przepływu w tętnicy krezkowej dolnej
- Leki powodujące zaparcie, immunomodulatory (inhibitory TNF-α, interferon β), narkotyki (amfetamina, kokaina)
- Przewlekłe choroby nerek i POChP wiążą się ze zwiększonym ryzykiem zgonu pacjentów z CI.
U młodych pacjentów oraz w przypadku nawracającego CI należy wykonać diagnostykę w kierunku trombofilii. W przypadku podejrzenia zatoru wskazana może być konsultacja kardiologiczna.
Obraz kliniczny
Objawy
- Nagły ból brzucha o charakterze skurczu, umiarkowanie nasilony, zwykle w lewym dolnym kwadrancie brzucha
- Nagłe parcie na stolec
- Krwiste wypróżnienie bądź biegunka z domieszką krwi w stolcu ciągu 24 godzin od początku objawów
Powyższe trzy objawy występują w podanej sekwencji u ponad połowy pacjentów.
- Rzadziej występujące objawy, to nudności i wymioty, biegunka bez domieszki krwi, zawroty głowy, omdlenie
- Tylko u 25-46% pacjentów z IRCI występuje krwawienie z odbytu. Dlatego rozpoznanie to powinno być brane pod uwagę u pacjentów z nagłym, silnym bólem brzucha bez krwawienia z odbytu ani biegunki, z czynnikami ryzyka CI, takimi jak dializy, posocznica, wstrząs i hipotensja
- Objawy ustępują zwykle po 2-3 dniach, a jelito goi się w ciągu 1-2 tygodni; w ciężkich przypadkach gojenie może zająć do 6 miesięcy, ale pacjent pozostaje przez ten czas bezobjawowy
Histopatologia
Zmiany zależne są od czasu trwania niedokrwienia i stopnia jego ciężkości.
- Wybroczyny w błonie śluzowej i podśluzowej
- Obrzęk błony śluzowej i podśluzowej
- Częściowa martwica i owrzodzenia błony śluzowej
- Makrofagi obładowane żelazem
- W cięższych przypadkach włóknienie w obrębie błony podśluzowej i błony rzekome
- W ciężkich przypadkach bliznowacenie błony mięśniowej z wytworzeniem zwężenia (najczęściej bezobjawowego)
Powikłania
- Pełnościenna martwica prowadząca do perforacji
- Zwężenie jelita
Bibliografia
- Lawrence J. Brandt, Paul Feuerstadt, George F. Longstreth, Scott J. Boley. ACG Clinical Guideline: Epidemiology, Risk Factors, Patterns of Presentation, Diagnosis, and Management of Colon Ischemia (CI). „American Journal of Gastroenterology”. 110 (1), s. 18-44, 2015.